Szczegółowe objaśnienia
Decyzja o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu jest wydawana i wykonywana w ściśle określonych prawem przypadkach oraz wobec określonych kategorii cudzoziemców.
Brak jest możliwości wydania takiej decyzji wobec obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej, Norwegii, Islandii, Lichtensteinu, Szwajcarii, Wielkiej Brytanii – beneficjentów umowy wystąpienia Zjednoczonego Królestwa ze struktur UE oraz pewnych członków ich rodzin, którzy do nich dołączają lub z nimi przebywają na terytorium Polski. Adresatami takiej decyzji nie mogą być również m.in. członkowie misji dyplomatycznych i konsularnych państw obcych oraz obywatele tureccy, którzy nabyli uprawnienia na mocy decyzji nr 1/80 Rady Stowarzyszenia Republiki Tureckiej i EWG z dnia 19 września 1980r. w sprawie rozwoju Stowarzyszenia.
Decyzję o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu wydaje z urzędu właściwy komendant oddziału Straży Granicznej lub komendant placówki Straży Granicznej.
Podstawę zobowiązania cudzoziemca do powrotu stanowią okoliczności związane z:
przekroczeniem lub usiłowaniem przekroczenia granicy RP wbrew przepisom prawa,
nielegalnym pobytem na terytorium Polski,
wykonywaniem pracy lub prowadzeniem działalności gospodarczej niezgodnie z obowiązującymi przepisami,
brakiem środków finansowych niezbędnych do pokrycia kosztów pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podróży powrotnej do państwa pochodzenia lub zamieszkania albo tranzytu do państwa trzeciego, które udzieli pozwolenia na wjazd, i jednoczesnym niewskazaniu wiarygodnych źródeł uzyskania takich środków finansowych,
obowiązywaniu wpis danych cudzoziemca do wykazu cudzoziemców, których pobyt na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest niepożądany,
figurowaniem danych cudzoziemca w Systemie Informacyjnym Schengen do celów odmowy wjazdu, jeżeli cudzoziemiec przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w ramach ruchu bezwizowego lub na podstawie wizy Schengen, z wyłączeniem wizy upoważniającej tylko do wjazdu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i pobytu na tym terytorium,
wymogami obronności lub bezpieczeństwa państwa lub ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego lub związane z interesem Rzeczypospolitej Polskiej,
karalnością cudzoziemca, wówczas, jeśli został skazany prawomocnym wyrokiem w Rzeczypospolitej Polskiej na karę pozbawienia wolności podlegającą wykonaniu i istnieją podstawy do przeprowadzenia postępowania w sprawie przekazania go za granicę w celu wykonania orzeczonej wobec niego kary,
pobytem poza strefą przygraniczną, w której zgodnie z zezwoleniem na przekraczanie granicy w ramach małego ruchu granicznego cudzoziemiec może przebywać, chyba że umowy międzynarodowe stanowią inaczej,
zagrożeniem, jakie jego dalszy pobyt na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej będzie stanowił dla zdrowia publicznego (potwierdzonym przez badanie lekarskie) lub dla stosunków międzynarodowych innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej,
brakiem zgodności pomiędzy celem i warunkami pobytu cudzoziemca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej z deklarowanymi, chyba że przepisy prawa dopuszczają ich zmianę,
wydaniem decyzji o odmowie nadania statusu uchodźcy lub udzielenia ochrony uzupełniającej, o uznaniu wniosku o udzielenie ochrony międzynarodowej za niedopuszczalny, o umorzeniu postępowania w sprawie udzielenia ochrony międzynarodowej lub decyzji o pozbawieniu go statusu uchodźcy lub ochrony uzupełniającej - w sytuacji gdy cudzoziemiec nie opuścił terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w terminie i przypadku, o których mowa w art. 299 ust. 6 pkt 1 lit. b, albo przebywa w strzeżonym ośrodku albo w areszcie dla cudzoziemców.
===============================================================================================
Pamiętaj!
Każda z wymienionych okoliczności może stanowić samodzielną podstawę do zobowiązania cudzoziemca do powrotu. Może także pozostawać w związku z innymi okolicznościami.
W określonych przypadkach, nawet pomimo istnienia podstaw do zobowiązania cudzoziemca do powrotu decyzji w tej sprawie się nie wydaje. Sprawdź, w jakiej sytuacji postępowania w sprawie zobowiązania cudzoziemca do powrotu nie wszczyna się, a jeśli zostało ono wszczęte umarza się.
===============================================================================================
Procedura odwoławcza
Organem wyższego stopnia w stosunku do komendanta oddziału lub placówki Straży Granicznej w sprawach zobowiązań do powrotu jest Szef Urzędu do Spraw Cudzoziemców. Zadania Szefa UdSC w zakresie postępowań odwoławczych w tych sprawach realizuje Departament Legalizacji Pobytu Urzędu do Spraw Cudzoziemców.
Cudzoziemiec jest uprawniony do wniesienia do Szefa Urzędu do Spraw Cudzoziemców odwołania od decyzji organu I instancji. Odwołanie wnosi się na piśmie, za pośrednictwem organu, który wydał kwestionowaną decyzję, w terminie 14 dni od dnia jej doręczenia.
W postępowaniu odwoławczym Szef Urzędu do Spraw Cudzoziemców może:
uznać brak zasadności zobowiązania cudzoziemca do powrotu - wówczas uchyli zaskarżoną decyzję w całości i umorzy wszczęte przez SG postępowanie, wyjaśniając w uzasadnieniu przyczyny uchylenia decyzji, lub też uchyli decyzję w części dotyczącej odmowy udzielenia zgody na pobyt humanitarny lub zgody na pobyt tolerowany i udzieli jednej z wymienionych zgód;
stwierdzić, że niezbędne warunki, by uznać zasadność zobowiązania cudzoziemca do powrotu zostały spełnione – wówczas utrzyma w mocy skarżoną decyzję i szczegółowo wyjaśni swoje stanowisko (utrzymując zasadność zobowiązania Szef UdSC zmienić pewne elementy tej decyzji np. przedłużyć termin przewidziany dla dobrowolnego powrotu lub zmodyfikować termin właściwy dla ponownego wjazdu);
stwierdzić, że decyzja została wydana z naruszeniem przepisów postępowania, a konieczny do wyjaśnienia zakres sprawy ma istotny wpływ na jej rozstrzygnięcie i przeprowadzić samodzielnie postępowanie wyjaśniające w zakresie niezbędnym do rozstrzygnięcia sprawy lub przekazać akta sprawy do ponownego rozpatrzenia przez organ I instancji, zlecając przeprowadzenie określonych czynności postępowania uzupełniającego.
Przejdź do zakładki: „Środki zaskarżenia” oraz do zakładki „Najczęściej popełniane błędy”, aby zapoznać się z bardziej szczegółowym objaśnieniem dotyczącym procedury odwoławczej.
===============================================================================================
Skutki wydania decyzji o zobowiązaniu do powrotu
a. Termin dobrowolnego powrotu
W decyzji o zobowiązaniu do powrotu może zostać określony termin dobrowolnego powrotu, który wynosi od 15 do 30 dni i liczony jest od dnia doręczenia decyzji. W przypadku wydania tego rodzaju decyzji cudzoziemiec ma obowiązek opuszczenia terytorium Polski w terminie w niej wskazanym – należy zastrzec, że wyjazd do innego państwa członkowskiego UE/państwa obszaru Schengen nie stanowi wykonania takiej decyzji. Jeśli w decyzji został określony termin dla dobrowolnego powrotu wówczas cudzoziemiec ma możliwość skorzystania z pomocy w dobrowolnym powrocie (wiąże się to m.in. z możliwością pokrycia kosztów podróży, opłat administracyjnych związanych z uzyskaniem dokumentu podróży oraz niezbędnych wiz i zezwoleń, kosztów wyżywienia w podróży, jak też kosztów opieki medycznej).
Termin dobrowolnego powrotu nie jest określany w każdym przypadku. Jeśli m.in. istnieje ryzyko ucieczki lub jeśli wymagają tego względy obronności lub bezpieczeństwa państwa lub ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego, decyzja ws. powrotu wykonywana jest przymusowo, a cudzoziemiec samodzielnie lub gwarant pokrycia kosztów jego pobytu w Polsce (osoba zapraszająca lub podmiot powierzający wykonywanie pracy lub jednostka naukowa, która przyjęcia cudzoziemca do projektu badawczego) zostanie obciążony kosztami jej wykonania.
Jeżeli termin dobrowolnego powrotu określony w decyzji o zobowiązaniu do powrotu wydanej wobec obywatela Ukrainy, przypada w okresie od dnia 24 lutego 2022 r. (tj. ostatni dzień pozwalający na dobrowolny powrót przypada po tej dacie), termin ten ulega on przedłużeniu z mocy prawa o okres 18 miesięcy. W okresie, na który termin został przedłużony, nie stosuje się podstaw do odmowy wszczęcia postępowań w sprawach udzielenia zezwoleń pobytowych, co oznacza, że obywatel Ukrainy może w tym terminie wystąpić z wnioskiem o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy, zezwolenia na pobyt stały oraz zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej.
b. Zakaz ponownego wjazdu
Decyzja o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu zawiera także zakaz ponownego wjazdu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i innych państw obszaru Schengen. Okres ten wynosi od 6 miesięcy do 5 lat, w zależności od okoliczności, które były podstawą wydania decyzji.
Zakaz ten może zostać cofnięty na wniosek cudzoziemca w ramach właściwej procedury (Więcej w zakładce: Zakaz ponownego wjazdu).
c. Inne skutki wydania decyzji (m.in.):
W dniu, w którym wydana decyzja o zobowiązaniu do powrotu staje się ostateczna, z mocy prawa (tj. automatycznie, bez konieczności wydawania dodatkowych decyzji) następuje unieważnienie wizy krajowej, wygaśnięcie posiadanego przez cudzoziemca zezwolenia na pobyt czasowy oraz zezwolenia na pracę.
Jeżeli decyzja o zobowiązaniu do powrotu została wydana w związku z naruszeniem zasad pobytu w Polsce na podstawie zezwolenia na przekraczanie granicy w ramach małego ruchu granicznego, w dniu w którym decyzja ta stanie się ostateczna z mocy prawa nastąpi unieważnienie posiadanego zezwolenia na przekraczanie granicy w ramach małego ruchu granicznego.
===============================================================================================
Pamiętaj!
Aby uzyskać dalsze informacje, w tym dane umożliwiające kontakt z organem, skieruj się na stronę Komendy Głównej Straży Granicznej.
===============================================================================================
Lorem ipsum dolor sit amet consectetur adipisicing elit. Voluptatum sed necessitatibus in voluptas, laboriosam adipisci aliquam earum libero sapiente