Ruch bezwizowy

Przepisy prawa

Podstawy prawne ruchu bezwizowego (art. 4 rozporządzenia (UE) 2018/1806)

• Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1806 z dnia 14 listopada 2018 r. wymieniające państwa trzecie, których obywatele muszą posiadać wizy podczas przekraczania granic zewnętrznych, oraz te, których obywatele są zwolnienie z tego wymogu określa w art. 4 ogólne kategorie osób zwolnionych z obowiązku wizowego.

• Art. 6 ww. rozporządzenia określa dodatkowe kategorie osób, które mogą być zwolnione z obowiązku wizowego lub też wyłączone ze zwolnienia z ww. obowiązku na mocy jednostronnych postanowień lub umów bilateralnych. Należy też zaznaczyć, iż niektóre umowy bilateralne zawarte przez UE, wprowadzają takie ułatwienia wyłączenie dla posiadaczy paszportów dyplomatycznych, służbowych (serwisowych) oraz specjalnych.

Lista państw i terytoriów, których obywatele są zwolnieni z obowiązku wizowego

• Art. 4 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1806 z dnia 14 listopada 2018 r. wymieniającego państwa trzecie, których obywatele muszą posiadać wizy podczas przekraczania granic zewnętrznych, oraz te, których obywatele są zwolnieni z tego wymogu określa, iż od obywateli państw trzecich wymienionych w załączniku II do ww. rozporządzenia nie wymaga się wiz przy przekraczaniu granic zewnętrznych.

• Należy zauważyć, iż w przypadku niektórych obywatelstw wprowadzone jest dodatkowe obostrzenie w kontekście konieczności posiadania przez obywateli danego kraju paszportów biometrycznych, odpowiednich adnotacji (lub ich braku).

Przypadki szczególne

• Szczegółową listę derogacji narodowych oraz umów bilateralnych wprowadzających derogacje dla wszystkich państw członkowskich można znaleźć na stronach Komisji Europejskiej.

• Rzeczpospolita Polska skorzystała na mocy art. 24 ust. 2 ustawy z dnia 12 grudnia 2013r. o cudzoziemcach, z możliwości zwolnienia z obowiązku wizowego uczniów będących obywatelami państw trzecich, od których normalnie wymagane są wizy, o ile zamieszkują oni na stałe w jednym z państw zwolnionych z obowiązku wizowego, Szwajcarii lub Lichtensteinie, biorących udział w wycieczkach szkolnych pod nadzorem nauczyciela danej szkoły.

Wyjątki od obowiązku wizowego

Z obowiązku wizowego zwolnione są następujące kategorie osób, które wymienione są w załączniku I do rozporządzenia (UE) 2018/1806 jako osoby, od których wymagane jest posiadanie wiz:

• osoby przekraczające granice w ramach małego ruchu granicznego;

• uczniowie zamieszkujący na stałe na terytorium państw członkowskich, biorący udział w wycieczce szkolnej w grupie uczniów pod opieką nauczyciela z danej szkoły;

• osoby posiadające status uchodźcy i bezpaństwowcy oraz inne osoby nieposiadające obywatelstwa żadnego państwa, zamieszkujące na stale w państwie członkowskim i są posiadaczami dokumentu podróży wydanych przez to państwo członkowskie.

Dodatkowo państwa członkowskie mogą zwolnić (na mocy własnej decyzji lub umów dwustronnych) z obowiązku wizowego następujące kategorie:

• posiadaczy paszportów dyplomatycznych, paszportów służbowych (serwisowych)/urzędowych (oficjalnych), lub paszportów specjalnych;

• członków cywilnych załóg statków powietrznych i morskich w trakcie wykonywania czynności służbowych;

• członków cywilnych załóg statków morskich w trakcie pobytu na lądzie, którzy posiadają książeczkę marynarską;

• członków misji pomocowych lub ratunkowych w razie katastrofy lub wypadku;

• cywilnych załóg statków żeglujących po międzynarodowych wodach śródlądowych;

• posiadaczy dokumentów podróży wydawanych urzędnikom przez międzynarodowe organizacji międzyrządowe, których członkiem jest co najmniej jedno państwo członkowskie lub inne organizacje uznawane za podmioty prawa międzynarodowego;

• uczniów posiadających jedno z obywatelstw wymienionych w załączniku I do rozporządzenia oraz zamieszkujących na stałe w na terytorium Szwajcarii lub Liechtensteinu, biorących udział w wycieczce szkolnej w grupie uczniów pod opieką nauczyciela z danej szkoły;

• osoby posiadające status uchodźcy i bezpaństwowca, przebywających na stałe w kraju, który wydał im dokument podróży, należącym do państw z załącznika II;

• członków sił zbrojnych podróżujących w sprawach NATO lub Partnerstwa dla Pokoju;

• osoby posiadające status uchodźcy, bezpaństwowca lub nieposiadające innego dokumentu podróży wydanego przez Irlandię i uznawanego przez dane państwo członkowskie.

Wyjątki od zwolnienia z obowiązku wizowego

Państwa członkowskie mogą przewidzieć wyjątki od zwolnienia z obowiązku wizowego określonego w art. 4 rozporządzenia (UE) 2018/1806 w stosunku do osób prowadzących działalność zarobkową w trakcie swego pobytu.

Rzeczpospolita Polska nie przewiduje wyłączenia z tego tytułu. Posiadacze zezwoleń na pracę, zezwoleń na pracę sezonową, osoby wskazane w oświadczeniach o powierzeniu pracy lub innych tytułów pobytowych umożliwiających dostęp do rynku pracy nie muszą dodatkowo posiadać wiz.

Dodatkowo państwo członkowskie może wyłączyć od zwolnienia z obowiązku posiadania wiz następujące kategorie osób:

• posiadaczy paszportów dyplomatycznych, paszportów służbowych (serwisowych)/urzędowych (oficjalnych), lub paszportów specjalnych;

• członków cywilnych załóg statków powietrznych i morskich w trakcie wykonywania czynności służbowych;

• członków cywilnych załóg statków morskich w trakcie pobytu na lądzie, którzy posiadają książeczkę marynarską;

• członków misji pomocowych lub ratunkowych w razie katastrofy lub wypadku;

• cywilnych załóg statków żeglujących po międzynarodowych wodach śródlądowych;

• posiadaczy dokumentów podróży wydawanych urzędnikom przez międzynarodowe organizacji międzyrządowe, których członkiem jest co najmniej jedno państwo członkowskie lub inne organizacje uznawane za podmioty prawa międzynarodowego.