Odmowa wszczęcia

Szczegółowe objaśnienie

Za datę wszczęcia postępowania, tj. moment inicjujący postępowanie, uznaje się datę doręczenia żądania organowi administracji. W przypadku wniesienia żądania drogą elektroniczną za datę wszczęcia postępowania uznaje się datę wprowadzenia żądania do systemu teleinformatycznego organu administracji. O wszczęciu postępowania organ administracyjny powiadamia stronę (strony), aby umożliwić jej uczestnictwo w postępowaniu.

Jednak w sytuacji, gdy organ administracji uzna, że z uzasadnionych przyczyn postępowanie nie może być wszczęte, wydaje on postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania. Na takie postanowienie strona może wnieść zażalenie (patrz: Środki zaskarżenia).

Za uzasadnione przyczyny odmowy wszczęcia postępowania należy uznać takie sytuacje, które w sposób oczywisty i nie wymagający wyjaśnienia stanowią przeszkodę do wszczęcia postępowania. Jedna z takich przeszkód, o której mowa w przepisach to wniesienie żądania przez osobę niebędącą stroną, zatem postępowanie, o wszczęcie którego wnosi ta osoba nie dotyczy jej interesu prawnego. Przepisy ogólne postępowania administracyjnego nie konkretyzują innych, poza wymienioną, oczywistych przyczyn stanowiących podstawę do odmowy wszczęcia postępowania, dlatego każda sprawa jest traktowana indywidualnie. Jednak przykładem takiej sytuacji, w której zasadna jest odmowa wszczęcia postępowania, jest istnienie w obrocie prawnym decyzji ostatecznej rozstrzygającej już daną sprawę lub sytuacja, gdy w danej sprawie toczy się już postępowanie przed organem administracji lub sytuacja, gdy brak jest w ogóle w przepisach prawa podstawy do rozpatrzenia żądania w trybie postępowania administracyjnego. W sytuacji jednak, gdy kwestia niedopuszczalności wszczęcia postępowania nie jest oczywista na etapie wniesienia odwołania lub gdy przeszkody do wszczęcia postępowania wyjdą na jaw później organ administracji ma obowiązek prowadzić postępowanie i po wyjaśnieniu wszelkich wątpliwości co do istnienia przyczyn do odmowy wszczęcia postępowania takie postępowanie umorzyć, tj. zakończyć je bez merytorycznego rozstrzygania.

Podstawy odmowy wszczęcia postępowania administracyjnego mogą również przewidywać przepisy ustaw, w których regulowane są poszczególne sprawy załatwiane w takim postępowaniu.